Veelgestelde vragen
Q&A SolarMal (NL)
Heeft u nog vragen over de SolarMal? Hieronder vindt u de meest gestelde vragen. Staat uw vraag er niet tussen? Neem dan contact op met de onderzoeker.
- 1. Hoe werkt de muggenval (SolarMal) precies?
- 2. Wat is het voordeel ten opzichte van andere manieren om malaria te bestrijden? Wat maakt deze aanpak effectief?
- 3. De SolarMal muggenval is getest op een eiland. Werkt deze val ook op het vasteland? En grote gebieden?
- 4. Kan de SolarMal ook worden gebruikt in andere, grote malariagebieden in zoals Zuid-Amerika of Zuidoost-Azië?
- 5. Kunnen ook andere door muggen overdraagbare ziektes, zoals zika, op deze manier worden bestreden?
- 6. En teken? Gezien de overdracht van Borelia en ook een nieuw virus?
- 7. Wat zijn de haken en ogen van de SolarMal?
- 8. Welke andere muggenbestrijdingsmethoden zijn momenteel veelbelovend voor malariabestrijding, en zijn er overeenkomsten met de geurval?
- 9. Kunnen we de muggenval op grotere schaal implementeren en hoe? Wie gaat dat betalen?
- 10. Kunnen we malaria op deze manier volledig de wereld uit helpen?
- 11. Kunnen we de malariamug uiteindelijk uitroeien?
- Stel uw vraag direct aan de onderzoeker
Vragen en antwoorden rondom SolarMal
Terug naar boven 1. Hoe werkt de muggenval (SolarMal) precies?
De muggenval: muggen worden aangetrokken door een vluchtige lokstof die door de val verspreid wordt. Eenmaal bij de val, worden muggen naar binnen gezogen door een luchtstroom, waardoor ze in een vangnet terecht komen. Hierin gaan de muggen dood door uitdroging.
De muggenval heeft een ventilator voor het opwekken van de luchtstromingen. De ventilator werkt op stroom (12V). De stroom wordt opgewekt met zonne-energie. (zie ook de infographic)
Terug naar boven 
2. Wat is het voordeel ten opzichte van andere manieren om malaria te bestrijden? Wat maakt deze aanpak effectief?
De gangbare manier van malariabestrijding is a) patiënten zo snel mogelijk van een effectief geneesmiddel (co-artem) voorzien en b) muggen bestrijden met een klamboe welke is voorzien van een insecticide dat muggen doodt als ze in contact komen met de klamboe en c) de muren en plafonds van woningen bespuiten met een insecticide dat gedurende 6 maanden actief blijft. Malariaparasieten worden resistent tegen de medicijnen en muggen worden resistent tegen de insecticiden, zodat er een knelpunt ontstaat.
De geurval voor muggen vangt muggen tijdens hun natuurlijk gedrag: als ze op zoek zijn naar bloed. Dit is een geheel andere methode dan de bestrijding met insecticiden, en er kan geen resistentie ontstaan. Omdat de geurval wekenlang blijft werken, en muggen wegvangt die op weg zijn naar een slaapkamer, zal het aantal muggen geleidelijk aan afnemen omdat er niet voldoende muggen overblijven om nakomelingen te produceren. De effectiviteit wordt bereikt door een snelle verlaging van de muggendichtheid, waardoor het aantal nieuwe besmettingen met malaria afneemt.
Terug naar boven 3.De SolarMal muggenval is getest op een eiland. Werkt deze val ook op het vasteland? En grote gebieden?
De eilandstudie was een pilot studie. De studie heeft laten zien dat malaria (en muggen) afnemen. Op het vasteland zal de muggenval ook leiden tot afname van malaria als de vallen over een voldoende groot gebied worden ingezet; muggen vliegen ongeveer 500 meter tijdens hun leven, en het areaal van bestrijding moet tenminste een oppervlak van voldoende omvang beslaan. Daarna kan de bestrijding als een rollend tapijt worden uitgevoerd, waarbij een steeds groter gebied wordt bereikt.
Terug naar boven 4. Kan de SolarMal ook worden gebruikt in andere, grote malariagebieden in zoals Zuid-Amerika of Zuidoost-Azië?
De geurval kan in alle wereldgebieden worden ingezet waar malaria is. Het is (nog) niet bekend of de lokstof universeel werkt op alle 450 soorten malariamuggen, maar in principe kan de geurstof per regio/werelddeel worden aangepast.
Terug naar boven 5. Kunnen ook andere door muggen overdraagbare ziektes, zoals zika, op deze manier worden bestreden?
De gelekoortsmug Aedes aegypti wordt door dezelfde lokstof die voor SolaraMal is gebruikt, aangetrokken. De muggenval kan dus ook ingezet worden bij de bestrijding van ziekten als zika-virus of dengue-virus.
Terug naar boven 6. En teken? Gezien de overdracht van Borelia en ook een nieuw virus?
De muggenval kan niet ingezet worden voor de bestrijding van teken: de val werkt op het principe van vliegende insecten (muggen, knutten), en teken kunnen slechts lopen. Je kunt teken echter wel met geurstoffen beinvloeden, en een lokval voor teken kan ontwikkeld worden.
Terug naar boven 7.Wat zijn de haken en ogen van de SolarMal?
SolarMal is, net als elke sociaal-medisch interventieprogramma, afhankelijk van de medewerking van de bevolking. Dat is in SolarMal uitstekend gelukt. Het grote knelpunt is de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen om a) de val plus het energiesysteem en b) de verspreiding van vallen, zonnepanelen en dergelijke uit te rollen. Hier liggen kansen voor ondernemers die ervaring hebben om in economisch achtergestelde gebieden een nieuwe manier van ziektebestrijding bij de bevolking te introduceren voor een acceptabele economische prijs.
Terug naar boven 8. Welke andere muggenbestrijdingsmethoden zijn momenteel veelbelovend voor malariabestrijding, en zijn er overeenkomsten met de geurval?
Door de toegenomen resistentie tegen insecticiden, zijn methoden die gebaseerd zijn op insecticiden, zoals klamboes en huisbespuitingen, minder betrouwbaar geworden.
Nieuwe methoden in onderzoek zijn:
a) Biologische bestrijding van muggenlarven. Het natuurlijke biocide Bacillus thuringiensis israelensis (Bti) doodt muggenlarven in het water, en is onschadelijk voor het milieu. Deze methode is al bewezen en effectief.
b) Structurele aanpassing van woningen, zodat muggen niet langer naar binnen kunnen vliegen. Dit kan door de ventilatieopeningen en ramen te voorzien van muggengaas, of in combinatie met muggengaas een mugwerende stof op het gaas aan te brengen.
c) Afstoting en wegvangen van muggen (push-pull): vluchtige anti-mug middelen stoten muggen af, die dan meer aangetrokken worden tot geurvallen. Het Solarmal-project heeft muggen weggevangen, wat geleid heeft tot sterke afname van malaria en het voorkomen van nieuwe infecties.
d) Methoden waarbij muggen ongevoelig worden voor de overdracht van de malariaparasiet. Genetisch gemodificeerde malariamuggen, waarbij de muggen ongevoelig worden voor de malariaparasiet, en deze niet langer kunnen overbrengen. Ook kunnen endosymbionten (darmbacteriën) geïntroduceerd worden in de mug, waarbij opnieuw de malariaparasiet niet overgedragen kan worden.
Terug naar boven 9. Kunnen we de muggenval op grotere schaal implementeren en hoe? Wie gaat dat betalen?
De officiële publicatie in The Lancet van de succesvolle resultaten van SolarMal is een eerste stap naar de opschaling van het SolarMal malariabestrijdingssysteem. Het zou prachtig zijn als public health mensen het belang van deze methode inzien, en hiervoor geld kunnen genereren.
Wie dat gaat betalen zijn in eerste instantie partijen die geïnteresseerd zijn in private-public partnerships. De kosten vallen erg mee: €10 per persoon per jaar! Daarvoor overlijden er veel minder kinderen en jonge vrouwen, en zijn er veel minder mensen ziek. Een enorm economisch voordeel! Door opschaling kan dit bedrag nog aanzienlijk verlaagd worden.
Terug naar boven 10. Kunnen we malaria op deze manier volledig de wereld uit helpen?
De WHO en de Bill en Melinda Gates Foundation streven ernaar om malaria te elimineren tegen 2050. Om dat doel te bereiken, moeten nog vele obstakels genomen worden. De geurval (SolarMal muggenval) kan, indien op grote schaal toegepast, zorgen voor sterk verlaagde infecties en uiteindelijk tot lokale uitroeiing van malaria. Malaria eliminatie zal alleen kunnen door een combinatie van verschillende methoden, afhankelijk van lokaal klimaat, en de sociaaleconomische situatie.
Terug naar boven 11. Kunnen we de malariamug uiteindelijk uitroeien?
De malariamug kan niet uitgeroeid worden: Er zijn meer dan 450 soorten malariamuggen bekend, en in veel gebieden zijn meerdere soorten tegelijkertijd actief. Omdat deze muggen zich over enorme oppervlakten verspreid hebben, Anopheles gambiae zelfs over het gehele Afrikaanse continent, zal uitroeiing niet lukken. Dat is ook niet nodig: in endemische gebieden moet de muggenpopulatie zolang onderdrukt worden totdat alle dragers van de malariaparasiet opgespoord zijn en er geen nieuwe transmissies meer kunnen plaatsvinden. Dat is ook in Europa gebeurd, en sindsdien is malaria uit dat continent verdwenen. De muggen zijn er nog, maar de parasiet is uitgeroeid. Dat willen we ook in tropisch Afrika, Zuid-Amerika en Azië bereiken.
Terug naar boven Staat uw vraag er niet bij? Neem contact op met de onderzoeker!